 |
| Nhiều cô giái làm mẹ ở tuổi rất tre |
Bước vào
cuộc sống gia đình khi cả hai vẫn còn trẻ con, những cặp vợ chồng đồng
bào Mông lần đầu tiên gần gũi vợ thường xấu hổ và run bắn lên, chẳng ai
dám động đậy và nằm cách nhau một đường thẳng phân chia ranh giới.
Khi những bông mai, mận nở trắng cành thì cũng là lúc
thanh niên người Mông đi bắt vợ. Lấy chồng từ thủa còn "ăn chưa no, lo
chưa tới", những cô gái người dân tộc "ngượng ngùng và lóng ngóng" về
"làm ma" nhà chồng.
Ngất
ngưởng và khật khưỡng vì rượu ngô đã ngấm, Giàng A Cánh (Sà Lĩnh, Mai
Châu, Hòa bình), đảo đôi mắt lờ đờ tìm kiếm bóng cô vợ sinh năm 1989
trong gian nhà gỗ hiếm cửa sổ để sai
mang thêm rượu và thức ăn cho
khách. Bắt vợ từ mùa xuân năm ngoái, năm nay vợ chồng Cánh hạ quyết tâm
sang năm con trâu phải sinh hạ được cậu quí tử.
Hơn
vợ một tuổi, Cánh tâm sự, thế là còn lấy vợ muộn bởi trong đám bạn
"choai choai" gần chục thằng, có người kéo vợ khi mới 13, 14 tuổi và tới
giờ đã "con đàn cháu đống". Thấy chồng gọi, vợ Cánh ngượng ngùng chạy
từ dưới bếp lên, trên tay bưng đĩa bánh dày nướng nóng hổi. Để mặc chồng
đang khề khà với đám bạn, cô vợ lại ra bậu cửa ngồi bó gối, hướng ánh
mắt về phía người đi chơi Tết.
Bước
vào cuộc sống gia đình khi cả hai vẫn còn trẻ con, vợ chồng Cánh vụng
về và lóng ngóng cả chuyện yêu nhau. Chàng trai người Mông kể, lần đầu
tiên gần gũi vợ, cả hai đều xấu hổ và run bắn lên, chẳng ai dám động đậy
và nằm cách nhau một đường thẳng phân chia ranh giới.
 | |
| Em bé Mông địu em đi chơi tết |
Theo tục lệ của người Mông, sau khi bắt
cô gái về nhà ba ngày, chàng trai tới nhà vợ xin cưới, hai người mới
được quan hệ. Trong ba ngày "thử thách", cả hai được phép ngủ chung
nhưng "không làm gì", chỉ nằm nói chuyện, nhớ về những kỷ niệm khi lần
đầu hẹn hò.
Thành
thật đến tự nhiên, Cánh kể chuyện hai vợ chồng "yêu nhau": "Mình nói
với vợ về những dự định tương lai sẽ làm gì và nói nhiều chuyện với
nhau, có khi mãi chẳng bao giờ hết chuyện đâu. Còn chuyện này nọ á,
chẳng dám đâu vì cả hai đều xấu hổ lắm. Vợ cho mình gần gũi nhưng mình
chưa muốn vì vẫn ngại".
Trước
khi lấy vợ, các chàng trai trong đám bạn Cánh tụ tập để truyền lại
những kinh nghiệm cho bạn. "Còn ít tuổi nên chuyện đó mình học bạn bè
một phần, phần còn lại, mình tự biết. Những đứa bạn mình lấy vợ rồi có
kể cho nghe chuyện của nó và bảo mình nên làm thế này nên làm thế kia",
Cánh hồn nhiên chia sẻ.
Mùa
xuân về, cánh thanh niên bản lại bắt đầu đi tìm bạn. Cánh bảo, trên
này, họ bắt đầu tìm hiểu và kéo nhau từ tháng một đến tháng ba. Tháng tư
không ai còn đi bắt vợ nữa, nếu không sẽ bị cho là "ăn cơm trước kẻng".
Chỉ trừ những trường hợp đặc biệt mới tổ chức đám cưới vào tháng này.
 |
| Vụng về khi về làm dâu nhà người khác |
Khi
cô gái đã bị bắt, gia đình người con trai cắt tiết gà tức là đã trở
thành ma nhà người ta, dẫu có trốn được quay về nhà mẹ đẻ cũng không còn
được chấp nhận nữa. Trước kia, cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy nhưng giờ,
các chàng trai được tự do kéo cô gái nào mình ưng về làm vợ. "Nếu không
đồng ý, nó sẽ khóc và bảo chưa muốn lấy chồng, để một, hai năm nữa đã.
Lúc đó, mình sẽ thôi không bắt nữa để nó đi tìm người khác và mình cũng
tìm người khác", Cánh giải thích. "Mình định lấy ai thì tối nào mình
cũng xuống chơi, nói chuyện. Chúng mình quen nhau lúc đi chợ, vợ mình
không biết ghen đâu".
Ngồi
cùng mâm uống rượu, Tánh A Xí sinh năm 1992, bạn thân của Cánh, hớn hở
khoe, ra tết cũng đi bắt vợ: "Nhà vợ cách nhà em bảy cây số. Hết tết là
em đi bắt". Lễ kéo vợ sẽ có sự giúp sức của những người đàn ông đã có
gia đình vì như thế, theo lời Xí, "họ có kinh nghiệm". Vắt chiếc khăn
len màu tím lên cổ, Xí khoe, đó là của bạn gái đan tặng. Nói dứt lời,
thân hình con con, thấp bé của Xí đã thấy "nhảy nhót" làm trò trên chiếc
xe máy đang mất hút vào đám khói bụi mù.
No comments: