Tục kéo vợ của người Mông trên đỉnh Nùng Nàng

Khi đất trời giao hòa, cỏ cây nảy lộc, đâm chồi xanh biếc báo hiệu mùa xuân về với bản làng thì cũng là mùa của tình yêu, hạnh phúc lứa đôi với các chàng trai, cô gái trên đỉnh Nùng Nàng .

Về các bản của người Mông trên đỉnh núi Nùng Nàng (huyện Tam Đường) những ngày đầu năm, ta như lạc vào thế giới của những câu chuyện cổ tình yêu lứa đôi. Từng tốp trai

gái trong sắc màu sặc sỡ của váy áo truyền thống bên vách núi với những câu chuyện tình của núi của rừng.

Các chàng trai cô gái cứ miệt mài trên đầu núi, đưa những ánh mắt lời ca rồi bất chợt lạc khuất vào ngọn núi, tan trong áng mây bồng bềnh. Họ thổ lộ, trò chuyện với nhau về chuyện xưa, chuyện nay, chuyện của hạnh phúc lứa đôi, về một tương lai tươi sáng bản mình...

Không biết mùa yêu của người Mông trên đỉnh Nùng Nàng có từ bao giờ và tại sao lại chọn mùa xuân là mùa của tình yêu, nhưng với người già ở ở đây, tục kéo vợ vào mùa xuân là một phong tục truyền thống tốt đẹp và là vẻ đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.

Khi núi rừng bừng sáng với vẻ đẹp của muôn loài hoa, ngày đầu của năm mới đến thì các chàng trai, cô gái ở lứa tuổi xuân thì bắt đầu hò hẹn nhau bên vách núi với các dấu hiệu riêng để bắt đầu cho một mùa yêu. Đây cũng là thử thách đầu đời mà bố mẹ, ông bà kỳ vọng vào chàng trai ở tuổi trưởng thành dịp đầu năm.

Ông Mùa A Sử, bản Lao Tỷ Phùng nhớ lại tục kéo vợ của dân tộc mình: “Ngày xưa, chuyện kéo vợ là một thử thách lớn của người con trai đến tuổi trưởng thành. Khi đầu núi bắt đầu vang vọng tiếng kèn lá, các cô tới tuổi xuân thì nghe thấy và bắt đầu lựa chọn. Tiếng kèn lá, khèn Mông chất chứa lời yêu và những lời hứa hẹn của người con trai về tương lai dành cho các cô gái…”.

Từ tiếng kèn lá, khèn Mông đó, các cô gái nghe và lựa chọn người để gửi gắm đời mình. Ngày qua ngày, khi cái bụng hai người đã ưng nhau, họ trò chuyện yêu đương rồi hai người để lại cho nhau dấu bên vách núi và hẹn cô gái ngày đến. Chàng trai sẽ nhờ những người bạn và cùng nhau đến sớm để nấp trong bụi cây. Khi cô gái đến nơi, chàng trai cùng những người bạn từ trong bụi cây nhảy ra và bắt đầu kéo cô gái về nhà mình.

Khi cùng bạn kéo được cô gái mình thương về nhà làm vợ, cô gái được chàng trai “nhốt’ trong buồng. Thời gian này chàng trai sẽ chăm sóc cô gái từ miếng ăn đến giấc ngủ và cũng nói chuyện với bố mẹ để chuẩn bị đến nhà cô gái hỏi vợ cho mình.

Sau ba ngày bị “nhốt”, cô gái được thả ra và để lại dấu hiệu cho chàng trai rồi về nhà mình. Bắt được dấu hiệu, nếu đó là dấu hiệu ưng bụng của cô gái, chàng trai sẽ nói với bố mẹ đến nhà cô gái hỏi vợ và bàn chuyện lễ vật, cưới xin.

Tục kéo vợ của người Mông trên đỉnh Nùng Nàng hôm nay vẫn còn nguyên giá trị về một phong tục truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Nó như một câu chuyện tình cổ xưa thấm đẫm một phong tục diệu kỳ như sức hút lòng người phương xa.